چرا استاندارد ISO/IEC 17025 کلید تضمین ایمنی و دقت در آزمایشهاست؟
در محیطهای کاری که سلامت و ایمنی پرسنل اهمیت بالایی دارد، داشتن دادههای دقیق و قابل اعتماد از آزمایشها و کالیبراسیونها یکی از مهمترین اصول تصمیمگیری است. استاندارد ایزو 17025:2017 تضمین میکند آزمایشگاهها صلاحیت فنی و کیفیت لازم برای ارائه نتایج معتبر را دارند.
ایزو 17025 یک استاندارد بینالمللی برای ارزیابی صلاحیت فنی و کیفیت عملکرد آزمایشگاههای آزمون و کالیبراسیون است. یعنی وقتی آزمایشگاهی این استاندارد را دارد، یعنی قابل اعتماد و تخصصی است.
در این مقاله، با تغییرات جدید ایزو 17025:2017 نسبت به نسخه 2005 و اهمیت این استاندارد در آزمایشگاههای مدرن آشنا میشویم.
تفاوت کلیدی ایزو 17025 با ایزو 9001 چیست؟
شاید این سوال پیش بیاید که «ISO 9001» که استاندارد مدیریت کیفیت است چه تفاوتی با ایزو 17025 دارد؟
- ISO 9001 چارچوب کلی برای مدیریت کیفیت در سازمانهاست و روی بهبود فرآیندها، رضایت مشتری و مدیریت سازمان تمرکز دارد.
- ISO 17025 اما خاص آزمایشگاههاست و علاوه بر مدیریت کیفیت، روی صلاحیت فنی و دقت نتایج آزمون و کالیبراسیون تمرکز میکند.
به عبارت سادهتر، ISO 9001 تضمین میکند که یک سازمان خوب مدیریت میشود، اما ISO 17025 تضمین میکند که آزمایشها و اندازهگیریها دقیق و قابل اعتماد هستند.
چرا نسخه 2017 ایزو 17025 با نسخه 2005 فرق دارد؟
شاید بپرسید: «فرق نسخه جدید با قبلی چیست و چرا باید اهمیت بدهیم؟»
نسخه ۲۰۱۷ ایزو 17025 نسبت به نسخه ۲۰۰۵ چند تغییر مهم و کاربردی داشته که باعث شده آزمایشگاهها بهتر با شرایط امروز و فناوریهای نوین هماهنگ شوند:
- تمرکز بیشتر روی مدیریت ریسک و فرصتها: در نسخه جدید، آزمایشگاهها ملزم شدهاند ریسکهای احتمالی و فرصتهای بهبود در فرآیندهای خود را شناسایی و مدیریت کنند تا کیفیت نتایج پایدار بماند. این نکته در نسخه 2005 خیلی برجسته نبود.
- انعطافپذیری بیشتر در مستندات و فرآیندها: در نسخه 2017، آزمایشگاهها میتوانند مستندات و رویههای خود را متناسب با نیاز و ساختار سازمانیشان طراحی کنند و الزامات خشک نسخه 2005 را کنار گذاشته است.
- بهروزرسانی اصطلاحات و فناوریها: نسخه جدید با توجه به پیشرفتهای تکنولوژی، مثل استفاده از گزارشهای الکترونیکی و ابزارهای دیجیتال، اصلاح و بهروز شده است.
- گسترش دامنه کاربرد: نسخه 2017 برای انواع آزمایشگاهها و همه فعالیتهای آزمون و کالیبراسیون قابل استفاده است، در حالی که نسخه ۲۰۰۵ محدودتر بود.
این تغییرات باعث شده نسخه 2017 استانداردی منعطفتر، کاربردیتر و هماهنگ با شرایط واقعی آزمایشگاههای امروزی باشد و در عین حال کیفیت و دقت نتایج را تضمین کند.
چرا استفاده از آزمایشگاههای دارای این استاندارد مهم است؟
- کاهش خطاهای آزمایشگاهی و به حداقل رساندن ریسکها
خطا در نتایج آزمایش میتواند به تصمیمگیریهای نادرست منجر شود که امنیت محیط کار و سلامت افراد را تهدید میکند. ایزو 17025 باعث افزایش دقت و اطمینان در دادهها میشود. - انطباق با مقررات و استانداردهای ایمنی
بسیاری از مقررات ایمنی و استانداردهای صنعتی الزامی میکنند که تستها و کالیبراسیونها توسط آزمایشگاههای دارای این استاندارد انجام شود. - گزارشدهی شفاف و قابل اطمینان
مستندات و نتایج ارائه شده توسط آزمایشگاههای ایزو 17025 شده، برای ممیزیها، بررسیها و ارزیابیهای ایمنی قابل استناد است. - افزایش اعتماد به دادههای آزمایشگاهی
اعتماد به نتایج آزمایش باعث تسهیل تصمیمگیریها و اجرای بهتر برنامههای ایمنی و کیفیت میشود.
چگونه استاندارد را در محیط کاری بهکار بگیریم؟
- همکاری با آزمایشگاههایی که گواهی ISO/IEC 17025 دارند
- تاکید بر انتخاب نتایج دقیق و قابل اطمینان در فرآیندهای ارزیابی و ممیزی
- آموزش پرسنل و ارتقاء فرهنگ اهمیت کیفیت دادهها و رعایت استانداردها
جمعبندی
استفاده از آزمایشگاههای دارای استاندارد ISO/IEC 17025 نه تنها کیفیت دادهها را تضمین میکند، بلکه نقش مهمی در کاهش ریسکها و حفظ ایمنی محیط کار ایفا میکند. در حالی که ISO 9001 مدیریت کیفیت را پوشش میدهد، ISO 17025 تمرکز ویژه روی دقت و اعتبار نتایج آزمایشگاهی دارد. بهکارگیری این استاندارد، قدم مهمی به سوی محیط کاری ایمنتر و قابل اطمینانتر است.
شرکت فرتاک ایمن ویژن نیز با دارا بودن این استاندارد، تضمین میکند که خدمات کالیبراسیون و آزمون با بالاترین کیفیت و اعتبار انجام میشوند. بهکارگیری این استاندارد، قدم مهمی به سوی محیط کاری ایمنتر و قابل اطمینانتر است.
📞 جهت دریافت اطلاعات بیشتر یا ثبت درخواست: 02188800705
سوالات متداول
ایزو 17025 چیست و چرا برای ایمنی مهم است؟
ایزو 17025 استانداردی است که نشان میدهد آزمایشگاهها میتوانند نتایج دقیق و قابل اعتمادی ارائه دهند. وقتی آزمایشها دقیق باشند، تصمیمات ایمنی بهتر و مطمئنتری گرفته میشود.
آیا آزمایشگاهی که این استاندارد را ندارد، میتواند قابل اعتماد باشد؟
معمولاً آزمایشگاههایی که ایزو 17025 ندارند، ریسک خطا در نتایجشان بالاتر است و این ممکن است به اشتباه در تصمیمگیریهای ایمنی منجر شود.
آیا داشتن این استاندارد الزامی است؟
در بسیاری از پروژهها و مقررات ایمنی، داشتن گواهی ISO 17025 برای آزمایشگاهها الزامی است تا نتایج تستها قابل قبول باشد.
گرفتن این استاندارد چقدر زمان و هزینه میبرد؟
زمان و هزینه بستگی به اندازه و آمادگی آزمایشگاه دارد، اما این هزینهها سرمایهگذاری مهمی برای کاهش ریسکها و افزایش اعتماد به نتایج است.
آزمایشگاههای کوچک هم میتوانند این استاندارد را داشته باشند؟
بله، این استاندارد برای همه آزمایشگاهها طراحی شده و قابل اجراست.
آیا داشتن ایزو 17025 باعث کاهش ریسک در محیط کار میشود؟
قطعاً. دادههای دقیقتر و قابل اعتماد کمک میکند خطرات بهتر شناسایی و کنترل شوند.
چطور میتوانم مطمئن شوم آزمایشگاه معتبر است؟
از آزمایشگاههایی استفاده کنید که گواهی ISO 17025 معتبر داشته باشند و گزارشهای شفاف و مستند ارائه کنند.
آیا این استاندارد در ایران هم معتبر است؟
بله، این استاندارد توسط سازمان ملی استاندارد ایران و مراجع بینالمللی معتبر شناخته شده است.
