انواع دتکتور شعله یا فلیم دتکتور

دتکتور شعله یا فلیم دتکتور دستگاهی است که وجود شعله و آتش را در محیط‌های صنعتی شناسایی می‌کند و با هشدار سریع یا فعال کردن سیستم اطفاء حریق، از خسارات جانی و مالی جلوگیری می‌کند.

این تجهیز یکی از اجزای حیاتی سیستم‌های F&G (Fire & Gas) است و در پتروشیمی، نیروگاه‌ها و انبارهای مواد شیمیایی کاربرد دارد..

کار دتکتور شعله بر اساس تشخیص امواج الکترومغناطیسی شعله است:

• UV (فرابنفش): شناسایی شعله‌های با انرژی بالا در طول‌موج کوتاه
• IR (مادون قرمز): شناسایی شعله‌های با انرژی بالا در طول‌موج‌های بلند
• نور مرئی (Visible Light): تحلیل تصاویر زنده در برخی مدل‌ها

پس از شناسایی این تابش‌ها، دتکتور هشدار صوتی، توقف عملیات خط سوخت یا فعال‌سازی سیستم اطفاء حریق را انجام می‌دهد.

 

کاربرد دتکتور شعله ای بسیار گسترده است که شامل موارد زیر می‌شود:

1. کارخانه های تولید پتروشیمی
2. مخازن نفتی
3. کارگاه های جوش قوس الکتریکی
4. کارگاه های صنعتی
5. انبار های مواد شیمیایی
6. نیروگاه های برق
7. کارگاه های چوپ
8. تونل های زیرزمینی
9. بستر های آزمایش موتور
10. ایستگاه های تبدیل
11. آشیانه هواپیما
12. ایستگاه های پمپاژ خط لوله
13. غرفه های اسپری رنگ خودرو
14. تاسیسات تولید مهمات
15. سلول های آزمایش موتور جت
16. سکو های حفاری و غیره
17. ترمینال های بارگیری بنزین

انواع دتکتور شعله برای محیط‌های پرخطر طراحی شده‌اند تا ایمنی را تضمین کنند.

 

در جدول زیر به صورت خلاصه با انواع دتکتور آشنا می شوید:

 

 

1) دتکتور شعله ی فرابنفش Ultra-Violet (UV)

 

دتکتور شعله‌ UV با تشخیص اشعه فرابنفش (UV) که در لحظه ایجاد شعله منتشر می‌شود، آتش را شناسایی می‌کند.

وقتی شعله ایجاد شود، سنسور UV این تابش را دریافت می‌کند و مدار داخلی آن را به سیگنال هشدار تبدیل می‌کند.

این سنسور از یک لامپ خلاء دیود نوری گیگر-مولر (Geiger-Muller) برای تشخیص پرتوهای بین 180 تا 250 نانومتر استفاده می‌کند؛ این محدوده توسط نور خورشید تحریک نمی‌شود، بنابراین به آن Solar Blind (کور به خورشید) می‌گویند.

اگر میزان برخورد پرتوهای UV از حد مشخصی بیشتر شود، دتکتور فوراً آلارم می‌دهد.

نتیجه: دتکتور UV آتش را خیلی سریع و بدون خطا از نور خورشید تشخیص می‌دهد، اما باید در محیط‌هایی نصب شود که جوشکاری و جرقه زیاد نیست یا با تنظیم تاخیر هشدار، از آلارم‌های اشتباه جلوگیری شود.

 

2)دتکتور شعله ی فروسرخ (IR) Infrared-Red

 

این دتکتور با تشخیص پرتوهای مادون‌قرمز که از گازهای داغ و شعله منتشر می‌شوند، آتش را شناسایی می‌کند.

برای این کار از سنسور یا دوربین حرارتی داخلی استفاده می‌کند.

چون منابعی مثل لامپ، بخاری یا اجاق گاز هم امواج مشابه تولید می‌کنند، این دتکتور معمولاً فقط زمانی هشدار می‌دهد که سوسو زدن طبیعی شعله را نیز تشخیص دهد (برای کاهش خطا).

انواع دتکتور های فروسرخ

2-1) مادون قرمز تک فرکانسی

 

 

• شعله ناشی از سوختن هیدروکربن‌ها را در محدوده ۴.۴ میکرون تشخیص می‌دهد
• از یک سنسور پیروالکتریک ساخته شده که به تغییرات شدت تابش اشعه ی فروسرخ پاسخ می دهد.
• به سوسو زدن شعله حساس است (برای کاهش خطا)
• زمان پاسخ: ۳ تا ۵ ثانیه

مزایا

• بسیار سریع (زیر ۳۰ میلی‌ثانیه)
• مقاوم به گرد و غبار
• بی‌تأثیر از نور خورشید، جوشکاری، رعدوبرق، جرقه

معایب

• باران، بخار و یخ روی لنز عملکرد را کم می‌کند
• مناسب آتش‌های غیرکربنی نیست
• بعضی مدل‌ها به منابع IR غیرشعله‌ای هم واکنش می‌دهند

2-2) مادون قرمز چند فرکانسی

 

• از ۲ یا ۳ سنسور با طول موج‌های مختلف استفاده می‌کند
• شدت سیگنال هر سنسور را مقایسه می‌کند تا خطا را کاهش دهد
• قابلیت تشخیص تا ۶۰ متر و عملکرد خوب در دود زیاد
• زمان تشخیص کمی کندتر اما خطای خیلی کمتر

مزایا

• کمترین هشدار کاذب
• مناسب محیط‌های سخت و پر دود
• برد تشخیص بالا

معایب

• سرعت پاسخ کمی کندتر
• حساسیت عمده به آتش‌های هیدروکربنی

2-2-1) مادون قرمز دو فرکانسی IR2

این دتکتور از دو طول موج مادون قرمز برای تشخیص شعله استفاده می‌کند، که باعث کاهش آلارم‌های خطا و افزایش دقت نسبت به IR تک‌فرکانسی می‌شود.
برای محیط‌های صنعتی با تداخل نوری و حرارتی متوسط گزینه‌ای مطمئن و پایدار است.

2-2-2) دتکتور شعله ir3 (مادون قرمز سه فرکانسی IR3)

 

این مدل سه طول موج اختصاصی مادون قرمز را تحلیل می‌کند تا شعله را با حداکثر دقت و کمترین خطای کاذب تشخیص دهد.
بهترین انتخاب برای محیط‌های پر دود، آلوده، با نویز حرارتی بالا و حساسیت زیاد است و عملکرد بسیار پایداری ارائه می‌دهد.

3)دتکتور ترکیبی UV/IR

 

این نوع دتکتور هر دو نوع اشعه ی فرابنفش و فروسرخ (مادون قرمز) را می تواند تشخیص دهد و از یک سنسور فرابنفش و مادون قرمز تک فرکانسی ساخته شده است.

این دتکتور ترکیبی در تشخیص و رد کردن هشدار های کاذب، عملکرد بهتری دارد.

 

 

4)دتکتور شعله بصری یا نزدیک مادون قرمز

 

این دتکتور برای تشخیص وجود شعله از سنسور های CCD استفاده می کند،که با تجزیه و تحلیل فیلم های زنده ارسال شده از CCD ها رشد منابع احتمالی آتش زا را پردازش می کند.

 

 

5) دتکتور شعله چند موجی یا چند طیفی IR3+UV

با استفاده از یک سنسور باند UV-C اضافی یک لایه کنترل و تایید دیگر اضافه می کند تا تابش های پس زمینه که به صورت مداوم در همه محیط ها وجود دارد، تاثیر نمی پذیرد مگر اینکه درجه حرارت بسیار بالا باشد، مانند درخشش پلاسما از یک دستگاه جوشکاری

 

 

 

انتخاب سریع:

• خیلی سریع و ساده: UV یا IR تک‌فرکانسی
• کمترین خطا و مناسب محیط صنعتی و پر دود: IR3 یا IR2
• تشخیص مطمئن با سرعت و کاهش خطای کاذب: UV/IR
• سخت‌ترین شرایط و محیط با نویز یا پس‌زمینه حرارتی بالا: چند طیفی (IR3+UV)
• پایش تصویری در فضاهای باز: بصری / NIR
• محیط انفجاری و خطرناک: مدل‌های Explosion Proof

دتکتورهای شعله یکی از مهم‌ترین تجهیزات در سیستم‌های اعلان و اطفای حریق هستند. در اینجا سه روش رایج اتصال دتکتورهای شعله بررسی شده است:

1. اتصال مستقل (Stand Alone):
   • ساده‌ترین روش اتصال.
   • دتکتور مستقیماً به رله‌های داخلی متصل می‌شود و با تشخیص آتش، تجهیزات هشدار و اطفاء را فعال می‌کند.
   • نیاز به نمایشگر از راه دور ندارد زیرا دارای LED داخلی است.
2. اتصال به پنل اعلان حریق (Fire Alarm Panel – FAP):
   • دتکتور به سیستم اعلان حریق مرکزی متصل می‌شود.
   • مزایا:
     • منبع تغذیه تحت نظارت.
     • نمایش وضعیت دتکتور به‌صورت مرکزی.
3. اتصال به کنترل پنل:
   • مناسب برای مکان‌هایی که پنل اعلان حریق ندارند.
   • مزایا: مشابه سیستم FAP.

1. زاویه دید ناکافی: باید کل منطقه پرخطر پوشش داده شود
2. ارتفاع نامناسب نصب: فاصله باید با محل احتمالی وقوع آتش هماهنگ باشد
3. موانع محیطی: تیرآهن یا سیستم تهویه نباید مانع دید سنسور شوند
4. یکپارچگی نور: هیچ فضای خالی نوری نباید وجود داشته باشد

• فاصله تشخیص: حداقل و حداکثر پوشش موردنیاز
• شرایط محیطی: دما، فشار، رطوبت
• ویژگی‌های اضافی: ضد آب، ضد انفجار
• گواهینامه‌ها: استانداردهای ایمنی معتبر
• هزینه: قیمت خرید و نگهداری

انتخاب درست انواع دتکتور شعله ای باعث افزایش ایمنی و کاهش خطرات مالی و جانی می‌شود.

برای حفاظت از نیروی انسانی و تجهیزات، انتخاب انواع دتکتور شعله ای مناسب حیاتی است.

برای مشاوره، بررسی مشخصات فلیم دتکتور با شماره 02188800719 تماس بگیرید.

1.دتکتور شعله چیست؟

دستگاهی برای شناسایی آتش و شعله در سیستم‌های اعلام و اطفای حریق.

2.چرا باید از دتکتور شعله استفاده کنم؟

برای شناسایی سریع آتش و جلوگیری از خطرات احتمالی.

3.چه انواع دتکتور شعله‌ای وجود دارد؟

دتکتورهای UV، IR و UV/IR ترکیبی.

4.چطور دتکتور شعله را تست کنم؟

با استفاده از تستر دتکتور شعله که شرایط شعله واقعی را شبیه‌سازی می‌کند.

5.چگونه دتکتور شعله را نصب کنم؟

باید توسط متخصص نصب شود، با توجه به زاویه دید و شرایط محیطی.

6.مهمترین فاکتور در انتخاب دتکتور شعله چیست؟

نوع تکنولوژی، محیط کاری و شرایط آب و هوایی.