شیر برقی چیست

شیربرقی چیست؟(solenoid valve چیست؟)

شیر برقی یا سولنوئید ولو (Solenoid Valve) از ابزارهای کلیدی در کنترل جریان مایعات و گازها است که با استفاده از نیروی الکتریکی عمل می‌کند.

این دستگاه از یک بدنه فلزی و یک بوبین (سلونوئید) تشکیل شده که سیم‌پیچی با خاصیت مغناطیسی است.

با عبور جریان الکتریکی از بوبین، میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود که قطعات داخلی شیر را به حرکت درمی‌آورد تا جریان سیال را قطع یا وصل کند.

کاربرد شیر برقی (Solenoid Valve)

انواع شیر برقی یا سولنوید ولو 

• شیر برقی مستقیم (Direct Acting): این نوع از شیرهای برقی به فشار محیط نیازی ندارند و از 0 بار شروع به کار می‌کنند و در دسته شیر برقی های الکترومکانیکی جای می گیرند، مناسب برای کنترل مایعات و گازها با فشار پایین.
• شیر برقی پایلوت (Pilot-Operated): این نوع شیرها به اختلاف فشار محیط برای عملکرد نیاز دارند و از دو قسمت جدا که به وسیله دیافراگم از هم جدا می شوند، ساخته شده است و در فشار و دماهای بالاتر با مصرف انرژی کمتر کار می‌کنند.

• انواع شیربرقی از نظر نوع اتصال (Connection): شیر برقی ها انواع مختلفی دارند و نامگذاری آن ها با توجه به تعداد Position ها و همچنین تعداد Port ها صورت می گیرد.
• انواع شیر برقی بر اساس ولتاژ های موجود:
  • 6 VDC
  • 12 VDC
  • 24 VDC
  • 220 VAC
  • 240 VAC
  • 120 VAC
  • 24 VAC

نمادها و وضعیت‌های شیر برقی

شیر برقی‌ها از نظر وضعیت و تعداد راه‌های ورودی و خروجی به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. برای مثال، شیر 2/3 به معنای سه‌راهه و دو وضعیتی (بسته و باز) است.

اجزا تشکیل دهنده شیر برقی:

1. بوبین (سلونوئید): شامل یک سیم پیچ است که با عبور جریان برق، میدان مغناطیسی ایجاد کرده و انرژی الکتریکی AC و یا DC به حرکت مکانیکی تبدیل می شود و باعث حرکت قسمت‌های داخلی شیر می‌شود.
2. بدنه: قسمت پایینی شیر برقی محصوب می شود که سیال از درون آن عبور می کند که معمولاً از جنس برنج (Brass) یا فولاد ضد زنگ (Stainless Steel) است که در برابر خوردگی و فشار مقاوم است.
3. سایر اجزا:

• هسته ثابت (Fixed Core)
• فنر هسته (Core Spring)
• لوله قرارگیری هسته (Core Tube)
• هسته (Core)
• دیافراگم (Diaphragm)
• کلاهک یا سرپوش (Bonnet)
• اریفیس (Bleed Orifice)
• آب بند (Seal)
• دیسک (Disk)

تصویر شماتیک اجزای شیر برقی

در تصویر زیر می‌توانید شمای کلی اجزای شیر برقی شامل بوبین، بدنه و سایر قطعات آن را مشاهده کنید.

انواع برندهای شیربرقی

1-آسکو (ASCO):

شرکت ASCO از برندهای پیشرو در تولید شیر برقی است که محصولات آن در کاربردهای صنعتی متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از سری‌های محبوب این برند شامل:

 

سری	تصویر	توضیحات	ویژگی‌ها	مزایا
202 series		برای کنترل دقیق نرخ جریان در تجهیزات پزشکی و ابزار دقیق طراحی شده‌اند.	– طراحی دقیق – مناسب برای تجهیزات پزشکی و فشار خون	– کنترل دقیق جریان – کاهش هزینه‌های نگهداری
210 series		یک شیربرقی دو راه با دو وضعیت باز یا بسته.	– مناسب برای کنترل هوا، گاز بی‌اثر، آب و روغن – نصب آسان	– عملکرد پایدار – صرفه‌جویی در انرژی
215 series		شیر برقی سبک وزن برای سرویس‌دهی هوا یا گاز با جریان بالا.	– طراحی کم‌حجم – مناسب برای کاربردهای خلاء	– عمر طولانی – کاهش هزینه‌های عملیاتی
220 series		دریچه‌های بخار و آب گرم با دوام بالا.	– دیافراگم PTFE – مناسب برای شرایط سخت	– کاهش زمان خرابی – افزایش عمر کاری
222 series		برای کاربردهای با دمای بالا در تجهیزات لباسشویی.	– طراحی پیستونی – عملکرد پایلوت	– قابلیت اطمینان بالا – مناسب برای دماهای بالا
225 series		شیرهای مینیاتوری مستقیم فشرده.	– نیاز به حداقل فشار کاری – عملکرد پایدار	– کاهش فضای نصب – عملکرد قابل اعتماد
223 series		برای کاربردهای فشار بالا طراحی شده است.	– ساختار پیستونی فولاد ضد زنگ – طراحی مقاوم	– افزایش دوام – عملکرد پایدار
238 series		برای کنترل هوا، گاز بی‌اثر، آب و روغن سبک طراحی شده است.	– طراحی جمع و compact – عملکرد پایلوت	– صرفه‌جویی در فضا – افزایش عمر چرخه
240 series (8240)		شیر برقی برای کنترل سیالات با دمای بالا.	– بدنه برنجی – عملکرد سریع	– مناسب برای کاربردهای تجاری – کاهش هزینه‌های نگهداری
256 series (8256)		شیر برقی برای کنترل خاموشی در انواع کاربردهای صنعتی.	– طراحی جمع و جور – قابلیت نصب در فضاهای تنگ	– عملکرد قابل اعتماد – کاهش زمان نصب
262 (series (8262		شیر برقی دوراهه با جنس بدنه برنجی یا استیل.	– قابل استفاده با ولتاژ DC و AC – عملکرد پایدار	– کاربردهای گسترده – کاهش هزینه‌های عملیاتی
263 series (8263)		شیر برقی با قابلیت کنترل مایعات مختلف.	– جنس بدنه برنج یا فولاد ضد زنگ – مناسب برای گاز و مایعات	– عملکرد پایدار – افزایش کارایی
264 series		شیر برقی برای کنترل سیالات CO2 مایع.	– طراحی خاص برای کاربردهای برودتی – قابلیت اطمینان بالا	– مناسب برای تجهیزات تحلیلی – افزایش کارایی
266 series (8266)		شیر برقی قطع کننده روغن دو طرفه.	– طراحی ناهموار – مناسب برای روغن‌های سوخت	– کاهش زمان خرابی – عمر طولانی
290 series (8290)		شیر برقی پیستونی زاویه‌دار برای کاربردهای سخت.	– طراحی مقاوم – مناسب برای سیالات مختلف	– افزایش کارایی – عمر طولانی
298 series		برای مقاومت در برابر چالش‌های بخار اشباع و سیالات خورنده.	– ساختار فولاد ضد زنگ – عملکرد پایدار	– مناسب برای کاربردهای صنعتی – افزایش دوام
302 series		شیر برقی مناسب با هوا یا گاز بی‌اثر.	– ورژن‌های LED یکپارچه – طراحی مقاوم	– عملکرد قابل اعتماد – افزایش کارایی
316 series (8316)		شیرهای سه طرفه با جریان بالا برای هدایت محرک‌های بزرگ و بسته شدن سریع شیرهای کنترلی.	– طراحی دیافراگم پاپت – مناسب برای کنترل هوا، گاز بی‌اثر و مایعات	– خاموشی شدید با نشیمنگاه ارتجاعی
320 series (8320)		برای کاربردهای متنوع با عملکرد مستقیم در محیط‌های سخت.	– نصب مستقیم – کنترل دریبل	– عمر طولانی – مناسب برای تجهیزات تحلیلی و علوم زیستی
8327 series (8320)		مشابه سری 320 برای کاربردهای متنوع.	– عملکرد مستقیم – قابلیت نصب مستقیم	– مناسب برای تجهیزات تشخیصی – عمر طولانی
370 series		شیر برقی سه راهه با جنس بدنه برنجی و استیل.	– تغذیه بوبین با ولتاژ DC یا AC – قادر به قطع و وصل یا کنترل جریان	– مناسب برای کاربردهای مختلف
390 series (8390)		دریچه‌های فشار و کنترل از راه دور برای سیالات صنعتی.	– استفاده از هوای خارجی برای باز و بسته شدن – اپراتورهای پیستونی با قطرهای مختلف	– عمر طولانی – مناسب برای خودروسازی و سیستم‌های گرمایش و سرمایش
551 series (8551)		شیرهای برقی فشرده 1/4 اینچی برای کنترل هوا یا گاز بی‌اثر.	– طراحی T سخت – بدنه‌های آلومینیومی، برنجی و ضد زنگ	– مناسب برای محیط‌های چالش‌برانگیز
553 series (8553)		شیرهای برقی فشرده 1/2 اینچی برای کنترل هوا یا گاز بی‌اثر.	– طراحی T سخت – ایده‌آل برای محیط‌های چالش‌برانگیز

2-مکسیل(Maxseal):

برند بریتانیایی با بیش از 50 سال سابقه تولید شیرهای برقی با کیفیت بالا.

در زیر به برخی از مدل های پرکاربرد این شیر برقی اشاره شده است:

• IC08
• IC05
• IC20
• IC22
• IC40
• IC03

3- نورگرن(Norgeren):

تولیدکننده معتبر جهانی که در صنایع مختلف به‌ویژه شیر برقی های ضد انفجار (ATEX) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• V6 series
• V5 series

4- بیفولد (Bifold):

شرکت بیفولد یک شرکت انگلیسی با فعالیت در زمینه نفت و گاز و تولید شیر برقی های مختلف در صنعت می باشد که از سال 2007 مشغول به فعالیت می باشد.

• FP06
• FP06P
• FP12P
• FP01
• DB04

جمع‌بندی

شیر برقی یکی از ابزارهای اساسی در صنعت است که در تنظیم و کنترل جریان مایعات و گازها نقش حیاتی ایفا می‌کند.

این دستگاه با تنوع ولتاژ و برندهای گوناگون، در صنایع مختلف کاربرد دارد و می‌تواند بهره‌وری سیستم‌های صنعتی را افزایش دهد.

برای اطلاع از قیمت شیر برقی صنعتی و دریافت پیشنهاد فنی با کارشناسان فنی ما با شماره 88800705-88800719 تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول

1.شیر برقی چیست و چگونه کار می‌کند؟

شیر برقی، وسیله‌ای الکترومکانیکی است که با کمک نیروی الکتریکی، جریان مایعات یا گازها را کنترل می‌کند. این شیرها از یک سیم‌پیچ (بوبین) و بدنه تشکیل شده‌اند که با تحریک بوبین، جریان سیال را قطع یا وصل می‌کنند.

2.شیر برقی‌ها چه کاربردهایی دارند؟

شیر برقی‌ها در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، آب و فاضلاب، داروسازی و صنایع غذایی برای کنترل دقیق جریان سیالات به کار می‌روند.

3.انواع شیر برقی کدامند؟

شیر برقی‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: مستقیم (Direct Acting) و پایلوت (Pilot-Operated)، که هر کدام برای فشارهای مختلفی طراحی شده‌اند و کاربردهای متفاوتی دارند.

4.تفاوت بین شیر برقی 2/2 و 3/2 چیست؟

شیر برقی 2/2 دارای دو راه و دو وضعیت (باز و بسته) است، در حالی که شیر برقی 3/2 دارای سه راه و دو وضعیت می‌باشد و معمولا در کاربردهای خاص‌تری استفاده می‌شود.

5.اجزای تشکیل‌دهنده شیر برقی چیست؟

اجزای شیر برقی شامل بوبین، بدنه، هسته ثابت، فنر، دیافراگم و سایر اجزایی است که هرکدام نقشی خاص در عملکرد شیر برقی دارند.

6.چگونه می‌توان بهترین شیر برقی را برای نیاز خود انتخاب کرد؟

برای انتخاب شیر برقی مناسب، ابتدا نوع سیال، دما، فشار کاری و کاربرد مورد نظر را مشخص کنید. سپس، با توجه به این فاکتورها و برندهای موجود در بازار، بهترین گزینه را انتخاب نمایید.

7.برندهای معتبر در زمینه تولید شیر برقی کدامند؟

از برندهای معتبر می‌توان به برند ASCO اشاره کرد که مدل‌های متنوعی برای کاربردهای صنعتی مختلف تولید می‌کند.

8.شیر برقی پایلوت برای چه کاربردهایی مناسب است؟

شیر برقی پایلوت برای سیستم‌هایی با فشار و دماهای بالاتر طراحی شده و در این شرایط با مصرف انرژی کمتری کار می‌کند.

9.آیا می‌توان شیر برقی را تعمیر کرد؟

بله، برخی از قسمت‌های شیر برقی مانند بوبین و فنر قابل تعمیر یا تعویض هستند؛ با این حال، در صورت خرابی اساسی، تعویض کامل شیر ممکن است اقتصادی‌تر باشد

چگونه می‌توان فهمید که شیر برقی خراب شده است؟

در صورتی که شیر برقی به درستی باز یا بسته نشود، یا هنگام فعال‌سازی هیچ صدایی ندهد، ممکن است خراب شده باشد و نیاز به بررسی یا تعمیر داشته باشد.