جستجو

دسته: پوزیشنر (Positioner and IP)

مقدمه

در صنایع مختلف، کنترل دقیق فرآیندها اهمیت بالایی دارد. یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های ابزار دقیق، پوزیشنر کنترل ولو است که نقش مهمی در بهبود عملکرد شیرهای کنترلی ایفا می‌کند. این تجهیزات با افزایش دقت، کارایی سیستم‌های کنترلی را بالا برده و از انحرافات عملکردی جلوگیری می‌کنند.

پوزیشنر چیست؟ (Positioner)

پوزیشنر دستگاهی کمکی است که در کنار شیر کنترل نصب می‌شود و وظیفه دارد موقعیت دقیق شیر را بر اساس سیگنال ورودی تنظیم کند. این تطابق دقیق بین فرمان ارسال‌شده و موقعیت واقعی شیر باعث کنترل دقیق‌تر فرآیندها می‌شود.

شمای کلی قرارگیری پوزیشنر بر روی یک شیر کنترلی (Control Valve):

انواع کنترل ولو و کاربرد آن اجزای ولو

اجزای اصلی پوزیشنرها

پوزیشنرها از چند جزء کلیدی تشکیل شده‌اند که هرکدام نقش مهمی در عملکرد صحیح این تجهیز ایفا می‌کنند. مهم‌ترین اجزای پوزیشنر شامل I/P (مبدل جریان به فشار)، برد الکترونیکی، محور اصلی و پتانسیومتر هستند. در ادامه به توضیح هریک از این اجزا می‌پردازیم:

1. برد (Board):

برد الکترونیکی پوزیشنر وظیفه دریافت و پردازش سیگنال‌های ورودی را بر عهده دارد. تنظیمات اصلی و فرآیند کالیبراسیون از طریق این برد انجام می‌شود. همچنین آپشن‌هایی مانند پروتکل‌های ارتباطی یا تنظیمات خاص روی همین برد قرار دارند.

2. پتانسیومتر (Potentiometer):

پتانسیومتر، موقعیت محور اصلی را به برد گزارش می‌دهد. این اطلاعات به برد کمک می‌کند تا جریان ورودی به I/P را تنظیم کرده و موقعیت دقیق شیر کنترل حفظ شود.

3. مبدل جریان به فشار (I/P – آی تو پی):

در پوزیشنرهای مورد استفاده در شیرهای پنوماتیکی یا هیدرولیکی، سیگنال الکتریکی ورودی باید به سیگنال فشار (هوا یا روغن) تبدیل شود. این تبدیل توسط بخش I/P انجام می‌گیرد. در شیرهای پنوماتیکی، این قطعه سیگنال جریان الکتریکی را به فشار هوا تبدیل کرده و به محرک پنوماتیکی ارسال می‌کند. این مبدل به صورت زیر نام‌گذاری می‌شود:

  • I to P: مبدل جریان الکتریکی به فشار پنوماتیکی (در محرک‌های بادی)
  • I to H: مبدل جریان الکتریکی به فشار هیدرولیکی (در محرک‌های هیدرولیکی)

4. محور اصلی و ارتباط با پتانسیومتر:

محور اصلی پوزیشنر، عنصر فیزیکی است که حرکت شیر را دنبال می‌کند. این محور به پتانسیومتر متصل است و با آن هماهنگ عمل می‌کند. در پوزیشنرهای خطی (Linear)، نیازی به استفاده از Liver نیست، اما در انواع روتاری (Rotary) یا غیر خطی، برای انتقال حرکت نیاز به نصب Liver وجود دارد.

انواع پوزیشنر(Positioner)

پوزیشنرها بسته به نوع عملکرد و فناوری مورد استفاده به چند دسته تقسیم می‌شوند:

1. پوزیشنر پنوماتیکی

  • فقط با سیگنال فشار هوا (معمولاً 3-15 یا 6-30 PSI) کار می‌کند.
  • برای محیط‌های صنعتی که استفاده از برق محدود یا خطرناک است مناسب است.
  • فرمان پنوماتیک را دریافت کرده و موقعیت شیر را مطابق آن تنظیم می‌کند.

پوزیشنر

2. پوزیشنر الکتریکی

  • مستقیماً از سیگنال الکتریکی برای کنترل موقعیت استفاده می‌کند.
  • دقت بالاتری نسبت به نوع پنوماتیکی دارد.
  • در اتوماسیون صنعتی پیشرفته که کنترل دیجیتال دقیق لازم است، کاربرد زیادی دارد.

3. پوزیشنر الکتروپنوماتیکی (Electro-Pneumatic)

  • سیگنال الکتریکی (مثلاً 4-20 mA) را دریافت می‌کند و به فشار پنوماتیکی معادل تبدیل می‌کند.
  • ترکیبی از برق و هوا را برای کنترل شیر به کار می‌برد.
  • این پوزیشنرها در بسیاری از سیستم‌های صنعتی به عنوان راه‌حل انعطاف‌پذیر استفاده می‌شوند.

پوزیشنر های الکتروپنوماتیکی

4. پوزیشنر دیجیتال (Smart)

  • سیگنال دیجیتال را از سیستم‌های کنترل (مثل HART، PROFIBUS، Fieldbus) دریافت می‌کند.
  • امکان مانیتورینگ پیشرفته، خودتشخیص، عیب‌یابی و جمع‌آوری داده برای تعمیر و نگهداری دارد.
  • مناسب برای سیستم‌های مدرن و اتوماسیون‌های سطح بالا.

پوزیشنر های دیجیتال

مزایا و کاربردهای پوزیشنر

  • افزایش دقت عملکرد شیر کنترل
  • بهبود راندمان سیستم‌های صنعتی
  • کاهش نوسانات جریان و تأخیر در کنترل
  • کاهش مصرف انرژی

نحوه انتخاب پوزیشنر مناسب

برای انتخاب پوزیشنر کنترل ولو مناسب، موارد زیر باید بررسی شود:

  • نوع محرک شیر (خطی یا دورانی)
  • نوع شیر کنترلی (پنوماتیک یا الکتریکی)
  • شرایط محیطی (دما، رطوبت، گردوغبار)
  • سطح دقت مورد نیاز
  • قابلیت ارتباط با سیستم‌های کنترلی هوشمند

محل نصب پوزیشنر

  • در شیرهای خطی، پوزیشنر روی ساقه یا کلاهک محرک نصب می‌شود.
  • در شیرهای دوار، کنار محرک و در راستای سوپاپ نصب می‌گردد.

برندهای معروف تولید کننده پوزیشنر کنترل ولو

  • ABB (سوئیس)
  • Siemens (آلمان)
  • Festo (آلمان)
  • Rotork (بریتانیا)
  • Emerson (آمریکا)
  • Flowserve (آمریکا)
  • Metso (فنلاند)
  • Burkert (آلمان)
  • SMC (ژاپن)

تصاویر برخی از پوزیشنر های پر کاربرد از برند های مطرح بازار

  • پوزیشنر سامسون مدل 3730

پوزیشنر سمسون سری 3731

  • پوزیشنر ABB مدل TZIDC

پوزیشنر ABB با مدل TZIDC V18345

  • پوزیشنر SMC مدل IP8101

پوزیشنر سری SMC Positioner 52-IP8101

  • پوزیشنر Emerson مدل DVC6200

پوزیشنر فیشر سری 6200 DVC

  • پوریشنر SIEMENS مدل 6DR5020

پوزیشنر زیمنس PS2-6DR5

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

پوزیشنرها نقش حیاتی در سیستم‌های ابزار دقیق صنعتی ایفا می‌کنند و با افزایش دقت و کارایی شیرهای کنترلی، به بهینه‌سازی فرآیندها کمک می‌کنند.

استفاده از پوزیشنر می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر افزایش دقت کنترل، بهبود عملکرد تجهیزات، کاهش مصرف انرژی، و جلوگیری از نوسانات جریان داشته باشد. از این رو، انتخاب یک پوزیشنر مناسب بر اساس نوع شیر کنترلی، شرایط محیطی، و سطح دقت مورد نیاز امری ضروری است.

برندهای مطرح اروپایی و آمریکایی، مانند Siemens، ABB، Emerson، Rotork، و … ، محصولات با کیفیتی در این زمینه ارائه می‌دهند که در صنایع مختلف، از نفت و گاز و … ، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در نهایت، انتخاب و استفاده صحیح از پوزیشنر می‌تواند به افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های عملیاتی، و بهبود کنترل فرآیندهای صنعتی کمک کند، که همین امر اهمیت بالای این ابزار در سیستم‌های کنترلی را نشان می‌دهد.
شرکت فرتاک ایمن ویژن، انواع پوزیشنر از تمامی برند های مطرح و پر استفاده در صنعت ابزار دقیق را تامین میکند . برای اطلاع از موجودی و قیمت پوزیشنر کنترل ولو با بخش فروش ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول

1. پوزیشنر چه کاربردی در سیستم‌های کنترل ولو دارد؟

پوزیشنر باعث افزایش دقت در باز و بسته شدن شیر می‌شود و کمک می‌کند فرمان کنترلر با موقعیت دقیق شیر مطابقت داشته باشد.

2. از کجا بفهمم چه نوع پوزیشنری برای سیستم من مناسب است؟

بسته به نوع اکچویتور (پنوماتیکی، الکتریکی یا هیدرولیکی) و نوع سیگنال کنترلی (آنالوگ یا دیجیتال)، می‌توان پوزیشنر مناسب را انتخاب کرد. در صورت نیاز، مشاوران فنی ما آماده راهنمایی هستند.

3. تفاوت بین پوزیشنر پنوماتیکی و الکتروپنوماتیکی چیست؟

پوزیشنر پنوماتیکی فقط با فشار هوا کار می‌کند، در حالی که الکتروپنوماتیکی سیگنال الکتریکی را به سیگنال پنوماتیک تبدیل می‌کند و انعطاف‌پذیری بیشتری دارد.

4. آیا می‌توان از پوزیشنر دیجیتال در سیستم‌های قدیمی استفاده کرد؟

در بسیاری از موارد، بله. پوزیشنرهای دیجیتال قابلیت سازگاری با سیستم‌های آنالوگ را دارند، اما باید بررسی فنی انجام شود.

5. عمر مفید پوزیشنرها چقدر است؟

بسته به شرایط کاری و نگهداری، پوزیشنرها معمولاً بین 5 تا 10 سال کارایی دارند. استفاده از هوای تمیز و کالیبراسیون منظم عمر آن‌ها را افزایش می‌دهد.

6. چه برندهایی از پوزیشنر در بازار موجود است؟

برندهای مطرحی مثل Siemens، Yokogawa، Masoneilan، و Fisher از محبوب‌ترین برندهای بازار هستند. ما در فرتاک ایمن ویژن تأمین انواع پوزیشنر از برندهای معتبر را انجام می‌دهیم.

7. چگونه از عملکرد درست پوزیشنر مطمئن شوم؟

پوزیشنر باید به‌درستی کالیبره شود و به موقعیت موردنظر پاسخ سریع و دقیق بدهد. عملکرد نادرست معمولاً با تأخیر، لرزش یا تنظیم‌نشدن درست موقعیت همراه است.

8. آیا پوزیشنر نیاز به نگهداری خاصی دارد؟

بله، بررسی دوره‌ای، تمیز کردن مسیرهای هوا و بررسی پتانسیومتر و کالیبراسیون از مهم‌ترین موارد نگهداری پوزیشنر هستند.

فرتاک ایمن ویژن