ترانسمیتر یا ترنسمیتر Transmitter چیست؟

در صنایع مختلف مانند معدن، نفت و گاز، پتروشیمی و… اندازه‌گیری و کنترل کمیت‌های فیزیکی نظیر فشار، دما، دبی و سطح اهمیت بالایی دارد.

پس از اندازه‌گیری این کمیت‌ها، لازم است آن‌ها به سیگنال‌های الکتریکی قابل انتقال (مانند ولتاژ، جریان یا مقاومت) تبدیل شوند تا به‌عنوان ورودی در سیستم‌های کنترل استفاده شوند.

تجهیزاتی که این عملیات را انجام می‌دهند، “ترانسمیتر” یا “ترنسمیتر” نامیده می‌شوند.

• از ابزارهای مکانیکی ساده تا ترانسمیترهای دیجیتال و هوشمند
• اتصال به شبکه‌های صنعتی مانند Fieldbus و HART
• دقت بالا، قابلیت‌های هوشمند و نظارت از راه دور

• سنسور (Sensor): حس کردن کمیت فیزیکی و آماده‌سازی برای تبدیل به سیگنال
• ترانسدیوسر (Transducer): تبدیل کمیت حس‌شده به سیگنال الکتریکی
• ترانسمیتر (Transmitter): انتقال سیگنال الکتریکی به سیستم کنترل

در بسیاری از موارد، ترانسمیتر شامل سنسور و ترانسدیوسر در یک بدنه است.

نوع ترانسمیتر	کمیت قابل اندازه‌گیری	کاربرد اصلی
ترانسمیتر دما	دمای سیالات یا تجهیزات.	نیروگاه‌ها، صنایع غذایی و پالایشگاه‌ها.
ترانسمیتر فشار	فشار در خطوط لوله یا تجهیزات.	پالایشگاه‌ها و خطوط انتقال گاز.
ترانسمیتر سطح	سطح مخازن و تانک‌ها.	صنایع پتروشیمی و ذخیره‌سازی سیالات.
ترانسمیتر دبی	جریان سیالات در خطوط تولید.	صنایع آب و فاضلاب و خطوط تولید شیمیایی.

به صورت کامل تر هر کدام را در مقاله مرتبط توضیح خواهیم داد.

 

همچنین بخوانید: ترانسمیتر دما چیست | انواع ترانسمیتر دما

 

همچنین بخوانید: ترانسمیترهای فشار یا پرشر ترانسمیتر چیست؟

 

همچنین بخوانید: ترانسمیتر سطح یا لول ترانسیمتر

 

 

 

ویژگی	ترانسمیتر آنالوگ	ترانسمیتر دیجیتال
دقت	متوسط	بالا
قابلیت ارتباطی	محدود به سیگنال‌های ولتاژ یا جریان	اتصال به شبکه‌های صنعتی
عیب‌یابی خودکار	ندارد	دارد (Self-Diagnosis)
ارسال داده‌های لحظه‌ای	فقط در محل نصب	از راه دور با پروتکل‌هایی مانند HART

ترانسمیترها در صنایع گوناگون برای پایش و کنترل فرآیندها به کار می‌روند:

صنعت	کاربرد اصلی
پالایشگاه‌ها	اندازه‌گیری فشار و دما در تجهیزات و خطوط لوله.
نیروگاه‌ها	نظارت بر سطح سیالات در بویلرها و توربین‌ها.
صنایع غذایی	کنترل دقیق دما در خطوط تولید.
داروسازی	پایش شرایط محیطی حساس در تولید دارو.

ترانسمیترهای جدید یا هوشمند (Smart Transmitters) مجهز به فناوری‌های پیشرفته‌ای هستند که امکان اتصال به سیستم‌های مانیتورینگ از راه دور و تحلیل داده‌ها را فراهم می‌کنند.

این تجهیزات معمولاً دارای ویژگی‌هایی هستند:

• خودتشخیصی: تشخیص خودکار خطاها و هشدار به کاربر.
• دقت بالا: حتی در شرایط محیطی سخت.
• پشتیبانی از پروتکل‌های ارتباطی پیشرفته مانند Modbus یا HART.

برخی مدل‌ها حتی امکان اتصال به اینترنت اشیا (IoT) را دارند و داده‌ها را بدون معطلی به سیستم‌های مرکزی ارسال می‌کنند.

• دقت موردنیاز: انتخاب مدل‌های با دقت بالا برای فرآیندهای حساس
• محیط کاری: مقاومت در برابر شرایط سخت مانند دمای بالا یا رطوبت
• سیگنال خروجی: ولتاژ، جریان ( mA 4-20) یا ارتباط دیجیتال
• نوع سنسور: سنسورهای مقاومتی، خازنی یا پیزوالکتریک

برخی از برندهای مطرح در زمینه تولید ترانسمیترها عبارتند از:

 

برند	دقت اندازه‌گیری	پروتکل‌های ارتباطی	قابلیت‌های هوشمند
Rosemount	±0.04% از مقدار اندازه‌گیری	HART، FOUNDATION Fieldbus، Modbus	تشخیص خودکار خطاها، نظارت از راه دور، کالیبراسیون دیجیتال
ABB	±0.035% از مقدار اندازه‌گیری	HART، Profibus، Modbus، WirelessHART	قابلیت تنظیم از راه دور، خودتشخیصی پیشرفته، پشتیبانی از IoT
Honeywell	±0.05% از مقدار اندازه‌گیری	HART، Modbus، DE	مدیریت دارایی دیجیتال، پیش‌بینی خرابی، نظارت بی‌سیم
Yokogawa	±0.025% از مقدار اندازه‌گیری	HART، FOUNDATION Fieldbus، Profibus	تحلیل داده‌های پیشرفته، قابلیت اتصال به IoT، خودتشخیصی
Siemens	±0.075% از مقدار اندازه‌گیری	HART، Profibus، Modbus	تشخیص وضعیت عملکرد، رابط کاربری گرافیکی، ارسال داده‌های بلادرنگ
Wika	±0.1% از مقدار اندازه‌گیری	HART، CANopen، IO-Link	نظارت بر عملکرد، کالیبراسیون خودکار، سازگاری با سیستم‌های صنعتی

 

برای نصب این ترانسمیتر، ابتدا باید محل مناسبی انتخاب شود که از لرزش، دمای بیش از حد و شرایط محیطی نامناسب دور باشد.

سپس باید آن را به‌درستی در جای خود محکم کرده و سیم‌کشی را طبق راهنمای دستگاه انجام دهید.

پس از نصب، لازم است عملکرد ترانسمیتر بررسی شود تا از صحت کارکرد آن اطمینان حاصل شود.

تجهیزات مورد نیاز برای نصب

بسته به نوع ترانسمیتر، ممکن است برای نصب نیاز به تجهیزات جانبی مانند اتصالات فرآیندی مناسب (فلنج یا دنده‌ای)، محفظه‌ی محافظ برای جلوگیری از گرد و غبار و رطوبت، و کابل‌های استاندارد و شیلددار برای کاهش نویزهای الکتریکی داشته باشید.

کالیبراسیون این ترانسمیتر می‌تواند با روش‌های مختلفی انجام شود. یکی از روش‌ها استفاده از یک منبع مرجع برای ارسال مقدار مشخص و مقایسه آن با خروجی ترانسمیتر است.

روش دیگر، تست عملیاتی در سیستم واقعی و بررسی دقت خروجی در شرایط کاری است.

برخی مدل‌ها نیز دارای قابلیت کالیبراسیون خودکار هستند که از طریق تنظیمات دستگاه انجام می‌شود.

برای اطلاعات دقیق‌تر، می‌توان به دفترچه راهنمای محصول مراجعه کرد یا از تیم فنی مشاوره گرفت.

دوره‌های توصیه‌شده برای کالیبراسیون

دوره‌ی کالیبراسیون این ترانسمیتر به شرایط کاری و میزان دقت مورد نیاز بستگی دارد. در محیط‌های صنعتی استاندارد، معمولاً هر 6 تا 12 ماه یک‌بار باید کالیبره شود.

در محیط‌های حساس یا آزمایشگاهی، این بازه کوتاه‌تر (هر 3 تا 6 ماه یک‌بار) خواهد بود. در شرایط سخت یا دمای بالا نیز ممکن است نیاز به کالیبراسیون مکرر باشد.

شرکت فرتاک ایمن ویژن با تیم مهندسی متخصص در رشته‌های شیمی، مکانیک، کنترل و ابزاردقیق، آماده ارائه مشاوره تخصصی و تأمین تجهیزات صنعتی است.

📞 شماره تماس: 88800705-88800719

📩 ایمیل: info@fartakimen.com

🌐 وب‌سایت: fartakimen.com

برای دریافت اطلاعات بیشتر، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید. 😊

1. ترانسمیتر چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

ترانسمیتر تجهیزی است که کمیت‌های فیزیکی مانند دما، فشار، دبی و سطح را اندازه‌گیری کرده و به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کند تا در سیستم‌های کنترلی مورد استفاده قرار گیرد.

2. تفاوت ترانسمیتر و ترانسدیوسر در چیست؟

ترانسدیوسر کمیت حس شده توسط سنسور را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند، در حالی که ترانسمیتر علاوه بر انتقال این سیگنال، معمولاً سنسور و ترانسدیوسر را در یک بدنه دارد.

3. انواع اصلی ترانسمیترها کدام‌اند؟

ترانسمیتر دما ترانسمیتر فشار ترانسمیتر دبی ترانسمیتر سطح سیال

4. کاربرد ترانسمیترها در صنایع چیست؟

ترانسمیترها در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و معادن برای کنترل و نظارت بر کمیت‌های حیاتی به کار می‌روند.

5. چه برندهایی در تولید ترانسمیتر مطرح هستند؟

برندهای معتبری مانند Rosemount، ABB، Honeywell، Yokogawa، Siemens و Wika از تولیدکنندگان برجسته ترانسمیترها هستند.

6. ترانسمیتر چه تفاوتی با سنسور دارد؟

سنسور تنها کمیت فیزیکی را حس می‌کند و آن را آماده تبدیل می‌کند، اما ترانسمیتر این کمیت را اندازه‌گیری کرده و برای ارسال به سیستم کنترل، به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند.

7. چطور می‌توان ترانسمیتر مناسب را انتخاب کرد؟

انتخاب ترانسمیتر به نوع کمیت مورد نظر (دما، فشار، دبی یا سطح)، شرایط محیطی و نیازهای سیستم کنترلی بستگی دارد. کارشناسان ما آماده ارائه مشاوره تخصصی در این زمینه هستند.

8. ترانسمیترهای تخصصی برای کمیت‌های دیگر مانند PH یا رسانایی وجود دارند؟

بله، علاوه بر کمیت‌های اصلی، ترانسمیترهای ویژه‌ای برای پارامترهایی مانند PH، رسانایی و ارتعاش نیز وجود دارند که در صنایع مختلف کاربرد دارند.

9. قیمت ترانسمیترها چگونه تعیین می‌شود؟

قیمت ترانسمیتر به نوع، برند، مشخصات فنی و شرایط گارانتی آن بستگی دارد. برای اطلاع از قیمت‌ها با کارشناسان ما تماس بگیرید.

10. آیا ترانسمیتر نیاز به کالیبراسیون دارد؟

بله، برای حفظ دقت و عملکرد صحیح، کالیبراسیون دوره‌ای ضروری است.

11. کدام ترانسمیتر برای محیط‌های انفجاری مناسب است؟

ترانسمیترهای ضدانفجار (Explosion-Proof) یا ایمن ذاتی (Intrinsically Safe) با استاندارد ATEX یا IECEx مناسب هستند.